[ Unieważniona ] Uchwała Nr VIk/XXXVI/441/2013 Rady Miasta Wejherowa z dnia 5 listopada 2013 r. w sprawie rozpatrzenia skargi Zarządu Drogowego dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego z siedzibą w Pucku

Uwaga

Wojewoda Pomorski rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 10 grudnia 2013 roku stwierdził nieważność uchwały Nr VIk/XXXVI/441/2013 Rady Miasta Wejherowa z dnia 5 listopada 2013 r. w sprawie rozpatrzenia skargi Zarządu Drogowego dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego z siedzibą w Pucku.

UchwałaNr VIk/XXXVI/441/2013
Rady Miasta Wejherowa

z dnia 5 listopada 2013 r.

w sprawie rozpatrzenia skargi Zarządu Drogowego dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego z siedzibą w Pucku

Na podstawie art.18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 594) oraz art. 229 pkt 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 267), po rozpatrzeniu skargi Zarządu Drogowego dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego z siedzibą w Pucku z dnia 10 czerwca 2013 r. (wpł. dnia 17 czerwca 2013 r.) na bezczynność Prezydenta Miasta Wejherowa,

Rada Miasta Wejherowa
uchwala, co następuje:

§ 1. 1. W wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego Rada Miasta Wejherowa uznaje przedmiotową skargę za nieuzasadnioną.

2. Uzasadnienie stanowi integralną część niniejszej uchwały.

§ 2.  Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Uzasadnienie

W   skardze z dnia 10.06.2013 r. (wpł. dnia 17.062013 r.), Zarząd  Drogowy dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego z siedzibą w Pucku zarzuca Prezydentowi Miasta Wejherowa bezczynność w sprawie o wydanie pozwolenia na usunięcie 8 drzew rosnących w alei przy ul. 12-go Marca w Wejherowie.

Przeprowadzone postępowanie wyjaśniające wykazało, co następuje:

Wniosek Zarządu Drogowego dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego z siedzibą w Pucku przy ul. Orzeszkowej 5 w sprawie wydania pozwolenia na usunięcie 8 drzew gatunku lipa drobnolistna rosnących na działce nr 89 obr. 14 w Wejherowie, w pasie drogowym drogi powiatowej 1487G ul. 12 Marca (od drogi krajowej nr 6 do drogi powiatowej nr 1486), datowany na 27.02.2013 r., wpłynął do Urzędu Miejskiego w Wejherowie dnia 28.02.2013 r. Załącznikami do tego wniosku były: wykaz wnioskowanych do usunięcia drzew, 3 mapy z zaznaczoną lokalizacją tych drzew, ekspertyza dotycząca stanu techniczno-zdrowotnego drzew wykonana przez dr inż. leśnika Andrzeja Dąbrowskiego oraz niewypełniony i niepodpisany formularz oświadczenia o posiadanym tytule prawnym do działki na terenie wpisanym do rejestru zabytków. Wniosek motywowano złym stanem zdrowotnym wnioskowanych do usunięcia drzew. Wniosek ten przekazany został do rozpatrzenia Miejskiemu Konserwatorowi Zabytków w Wejherowie zgodnie z kompetencjami, ponieważ teren, z którego zamierzano usuwać przedmiotowe drzewa znajduje się w granicach obszaru wpisanego do rejestru zabytków, w otoczeniu zabytku - układu urbanistyczno-krajobrazowego miasta Wejherowa wpisanego do rejestru zabytków województwa pomorskiego pod numerem 957, dawny numer rejestru 818, decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku z dnia 26.02.1979 r., zmienioną decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 04.10.2011 r. W dniu 04.04.2013 r. wpłynęła też do MKZ informacja o wątpliwościach co do złego stanu technicznego części z wnioskowanych do usunięcia 8  drzew (2 notatki służbowe sporządzone przez p. Leszka Misia, inspektora ds. zieleni miejskiej UM w Wejherowie). Zaznaczyć należy, że nawet w przypadku zagrożenia mienia i ludzi przez drzewa, organ ochrony zabytków nie jest zwolniony z przeprowadzenia procedury przewidzianej przy usuwaniu drzew. W dniu 04.04.2013 r. Miejski Konserwator Zabytków w Wejherowie poinformował wnioskodawcę, iż przedmiotowa sprawa będzie rozpatrywana w oparciu o art. 7 pkt 1 i art. 36 ust. 1 pkt 11ustawyz dnia 23 lipca 2003 r.o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami(Dz. U. z 2003 r., Nr 162 poz. 1568 z późniejszymi zmianami) oraz art. 83 ust. 2 i 2austawyz dnia 16 kwietnia 2004 r.o ochronie przyrody(Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 z późniejszymi zmianami), przez Miejskiego Konserwatora Zabytków w Wejherowie, zgodnie z § 1 pkt 11 i 12Porozumieniaz dnia 15 lipca 2011 r.zawartego pomiędzy Wojewodą Pomorskim a Gminą Miasta Wejherowa w sprawie prowadzenia spraw z zakresu właściwości Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku przez Gminę Miasta Wejherowa(Dziennik Urzędowy Województwa Pomorskiego z 2011 r. Nr 104, poz. 2114). Jednocześnie, w związku z art. 83 ust. 4ustawyz dnia 16 kwietnia 2004 r.o ochronie przyrody(Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 z późniejszymi zmianami) wskazującym konieczną zawartość wniosku o usunięcie drzew, zostały wskazane konieczne do uzupełnienia braki złożonego wniosku. Wymieniony zakres braków obejmował wskazanie przeznaczenia terenu, na którym rosną przedmiotowe drzewa, wskazanie terminu zamierzonego ich usunięcia oraz przedłożenie wypełnionego i podpisanego oświadczenia o posiadanym tytule prawnym do nieruchomości, na której rosną drzewa (złożone oświadczenie było wypełnione nieprawidłowo i niepodpisane). Uzupełnienie złożonego wniosku (pismo Zarządu Drogowego dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego z dnia 19.04.2013 r.) wpłynęło do UM w Wejherowie w dniu 25.04.2013 r. W tym czasie, z powodu wątpliwości co do zasadności usuwania nie tylko ujętych w przedmiotowym wniosku 8 drzew, ale jeszcze objętych osobnym wnioskiem 20 drzew oraz dużym prawdopodobieństwem wpłynięcia następnych (w dołączonych mapach wskazywano m.in. na planowane usuwanie drzew według tzw. procedury ZRID, „specustawy”), nawiązano kontakt z profesorem dr hab. inż. Markiem Siewniakiem z Warszawy, współpracownikiem krakowskich i warszawskich uczelni, w celu uzyskania jego opinii w sprawie. Jest on uznanym w Polsce autorytetem w sprawach zieleni zabytkowej oraz rzeczoznawcą wpisanym na listę rzeczoznawców Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie parków, ogrodów, cmentarzy i krajobrazu kulturowego. Wykonanie przez niego fachowego opracowania zapewniłoby bezstronną ocenę stanu zdrowotnego zabytkowej alei ulicy 12-go Marca oraz wskazanie możliwości dalszego postępowania ze składającymi się na tę aleję drzewami, przy uwzględnieniu wysokiej wartości zabytkowej i przyrodniczej tej alei. Opracowanie to pozwoliłoby na podjęcie właściwych decyzji administracyjnych o usunięciu lub zachowaniu poszczególnych drzew. Tym bardziej, że sprawa wycięcia całej zabytkowej alei wzbudziła niedawno, i nadal wzbudza, tak gwałtowny sprzeciw i poruszenie w społeczności Wejherowa, mediach i zainteresowanych ochroną dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego instytucjach. Po przeprowadzeniu niezbędnych uzgodnień, Prezydent Miasta podjął w dniu 17.06.2013 r. decyzję o zleceniu przedmiotowego opracowania profesorowi Siewniakowi. Ponadto pismem z dnia 13.06.2013 r. poinformowano wnioskodawcę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wydania pozwolenia na usunięcie przedmiotowych 8 drzew. A w dniu 17.06.2013 r. zawiadomiono wnioskodawcę, Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa o oględzinach w przedmiotowej sprawie. Oględziny te odbyły się przy udziale strony postępowania oraz w obecności przedstawiciela Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Gdańsku w dniu 28.06.2013 r. Obecnie finalizowane są czynności związane z podpisaniem zlecenia na wykonanie ekspertyzy „Inwentaryzacja i waloryzacja drzewostanu oraz projekt rewaloryzacji alei lipowej na ul. 12 Marca w Wejherowie”. Opracowanie to będzie dowodem w prowadzonym postępowaniu administracyjnym.

Komentarza wymaga w pierwszej kolejności sam wniosek dotyczący planowanej wycinki 8 drzew alei przy ulicy 12-go Marca. W dniu 05.11.2012 r. Wydział Inwestycji, Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Wejherowie zwrócił się o zaopiniowanie dokumentacji pt.„Karta informacyjna przedsięwzięcia. Załącznik do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na realizację przedsięwzięcia. Zadanie: Przebudowa układu drogowego drogi powiatowej Nr 1487G - ul. 12 Marca na odcinku za przejazdem kolejowym poprzez skrzyżowanie ulicy 12 Marca z ulicą Myśliwską i do skrzyżowania z ulicą Torową w Wejherowie KM 0+225 - 0+558 długości 333 m”,opracowanej przez mgr inż. N. Rojka, Gdańsk, październik 2012 r. Był to projekt drogowy, nie zawierający żadnej ekspertyzy przyrodniczej, planujący przeprowadzenie inwestycji w trybie ZRID. W dniu 22.11.2012 r. wydane zostało pismo Miejskiego Konserwatora Zabytków w Wejherowie opiniujące negatywnie przedłożony projekt i kategorycznie sprzeciwiające się zamiarowi usunięcia 50 drzew rosnących wzdłuż ulicy 12-go Marca w Wejherowie, proponowanemu w przedłożonym projekcie. Aleja posiada oczywistą, bardzo wysoką wartość historyczną i zabytkową, przy czym zauważyć należy również jej walory przestrzenne i krajobrazowe, a także przyrodnicze. Zabytkowa aleja lipowa ukształtowana została przy historycznej drodze wjazdowej do Wejherowa. Droga ta stanowi także fragment istniejącego od XVII wieku szlaku pielgrzymkowego do Kalwarii Wejherowskiej z Gdańska – Oliwy, od którego pochodzi nazwa kaplicy kalwaryjnej położonej przy ul. 12-go Marca - Brama Oliwska. Zachowany do dziś starodrzew współtworzy zabytkowy, chroniony prawem układ urbanistyczno-krajobrazowy miasta Wejherowa wpisany do rejestru zabytków. Pismo MKZ z 22.11.2012 r. skierowane zostało również do Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku, Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku, Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody oraz Zarządu Drogowego dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego. Miejski Konserwator Zabytków w Wejherowie wystąpił także z wnioskiem o wydanie przez Narodowy Instytut Dziedzictwa w Gdańsku opinii w sprawie planowanego wycięcia alei. Opinię NID, podkreślającą wysokie walory zabytkowe i krajobrazowe zabytkowej alei lipowej przy ul. 12-go Marca, Miejski Konserwator Zabytków w Wejherowie otrzymał w dniu 31.12.2012 r., po czym przekazał ją m.in. sprawującemu zarząd nad mieniem Skarbu Państwa Staroście Wejherowskiemu oraz zarządzającemu drogą powiatową Zarządowi Drogowemu dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego. W dniu 16.04.2013 r. Miejski Konserwator Zabytków w Wejherowie otrzymał również stanowisko Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku w tej sprawie, popierające ochronę tego cennego dla Wejherowa zabytkowego elementu urbanistyczno-krajobrazowego, jakim jest aleja składająca się ze starodrzewu. Również Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w swoim stanowisku z dnia 04.02.2013 r. podkreśliła, że przed wycinką chronić należy każde zachowane na obszarach zurbanizowanych drzewo, a tym bardziej, gdy znajduje się ono na obszarze zabytkowym. Zaznaczyć też należy, że mimo obowiązującej w przypadku procedury ZRID konieczności uzyskania opinii organu ochrony zabytków oraz RDOŚ (zgodnie z ustawą o ochronie przyrody), do MKZ w Wejherowie nie wpłynął wniosek w tej sprawie. Dopiero dnia 28.02.2013 r. wpłynął do Urzędu Miejskiego w Wejherowie wniosek na usunięcie 8  drzew, a następnie 12.03.2013 r. wniosek o wycinkę 20 drzew. Miejski Konserwator Zabytków w Wejherowie nie posiada aktualnej informacji, czy planowane jest składanie wniosków o wydanie pozwolenia na usuwanie następnych drzew składających się na tę samą aleję, ale ewidentnie wniosku o usunięcie 8 drzew nie można rozpatrywać w oderwaniu od analizy całej alei.

Do przedmiotowego wniosku o wycinkę 8 drzew załączono ekspertyzę oceniającą stan techniczno-zdrowotny drzew położnych wzdłuż ul. 12-go Marca od kaplicy kalwaryjnej - Brama Oliwska na zachodzie do przejazdu kolejowego od strony wschodniej. Na stronie tytułowej tego opracowania wskazano, iż było ono wykonane w 2013 r. (złożona do UM w Wejherowie przez ZDP w końcu lutego 2013 r.) Przyjąć więc należy, że było ono sporządzone w styczniu-lutym, czyli w okresie, kiedy nie ma możliwości stwierdzenia występowania chronionych prawem gatunków roślin i zwierząt bytujących w obrębie planowanych do usunięcia drzew. Ponadto opracowanie to w żadnej mierze nie brało pod uwagę wysokich walorów zabytkowych przedmiotowej alei, potwierdzonych opiniami Narodowego Instytutu Dziedzictwa i Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku. Obowiązkiem posiadaczy zabytkowej alei, zgodnie z zapisami ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, jest opieka nad zabytkowym drzewostanem, a przedłożone opracowanie proponuje jedynie najradykalniejszy sposób rozwiązania problemu – wycinkę. Należy pamiętać, że obecna droga powiatowa – ul. 12-go Marca - została przekazana nowemu użytkownikowi przez Gminę Miasta Wejherowa całkiem niedawno - 28.04.2011 r. Wówczas nie stwierdzano tak katastrofalnego stanu całej zabytkowej alei. Gmina Miasta Wejherowa do końca kwietnia 2011 r. utrzymywała tę drogę, a właściwe służby na jej zlecenia zajmowały się również pielęgnowaniem, leczeniem oraz odpowiednimi cięciami i utrzymaniem drzew.

Podkreślić trzeba, że usuwanie zabytkowego drzewa jest najradykalniejszym i ostatecznym działaniem, podejmowanym tylko w ostateczności, kiedy nie ma możliwości leczenia i utrzymania starego drzewa. Przy tym jest to działanie nieodwracalne. Decyzja o usunięciu drzewa jest obarczona dużą odpowiedzialnością i nie można jej podejmować pochopnie, bez namysłu, zebrania odpowiednich dowodów w prowadzonym postępowaniu administracyjnym oraz pewności, że wyczerpano wszelkie możliwości jego zachowania. Ponieważ tej analizy nad możliwościami ochrony, zachowania i ewentualnego leczenia drzew, o których usunięcie zawnioskowano, zabrakło w przedłożonej przez wnioskodawcę ekspertyzie, przy tak dużej skali wycinki, która grozi zniszczeniem całej zabytkowej bardzo cennej alei, nie można podjąć decyzji bez sporządzenia fachowego opracowania uwzględniającego zabytkową i przyrodniczą wartość przedmiotowej alei. Oczywiście opracowanie dla 8 drzew z przedmiotowego wniosku wykonane będzie w pierwszej kolejności. Wykonanie opracowania latem umożliwi również wykonanie, wymaganej prawem przed wydaniem pozwolenia na usunięcie drzew, analizy występowania chronionych prawem gatunków zwierząt i roślin w obrębie przedmiotowych drzew lub brak tych gatunków.

Obowiązkiem organu ochrony zabytków jest bezstronne rozważenie, czy złożony wniosek zasługuje na uwzględnienie. Czy argumenty podnoszone przez stronę są uzasadnione i ważniejsze niż zachowanie zabytkowego starodrzewu objętego ochroną konserwatorską, składnika krajobrazu kulturowego, którego zachowanie leży w interesie publicznym. A przygotowany na podstawie zebranego materiału dowodowego projekt decyzji Miejskiego Konserwatora Zabytków w Wejherowie będzie, zgodnie z obowiązującymi przepisami, uzgadniany z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Gdańsku.

Sprawa, w której złożono skargę jest bardzo skomplikowana i wielowątkowa. Wymaga pogłębionej analizy i podjęcia wielu czynności. Część z tych czynności już podjęto lub przeprowadzono.

Jednocześnie najistotniejszym jest fakt, iż Prezydent Miasta Wejherowa w przedmiotowej sprawie nie posiada kompetencji do jej rozpatrywania. Sprawa rozpatrywana jest na podstawie art. 83 ust. 2 i 2a ustawy o ochronie przyrody przez Miejskiego Konserwatora Zabytków w Wejherowie, ponieważ dotyczy terenu wpisanego do rejestru zabytków. Skarżący w złożonym wniosku o usunięcie drzew oraz w piśmie uzupełniającym braki do wniosku z dnia 19.04.2013 r. (wpł. 25.04.2013 r.) powoływał się na art. 83 ust. 1 w/w ustawy jako podstawę do usunięcia drzew (artykuł dający kompetencje Prezydentowi Miasta). Tymczasem artykuł ten zawiera zastrzeżenie, że w przypadku zachodzenia okoliczności wskazanych art. 83 ust. 2 i 2a, art. 83 ust. 1 nie ma tu zastosowania. Jednoznacznie więc wydanie pozwolenia na usunięcie drzew w w/w sprawie leży jedynie w kompetencji Miejskiego Konserwatora Zabytków w Wejherowie.

Z wymienionych wyżej powodów złożoną skargę na rzekomą bezczynność Prezydenta Miasta Wejherowa w tej sprawie należy uznać za nieuzasadnioną.