UCHWAŁA Nr VIIIk/XVIII/247/2020 RADY MIASTA WEJHEROWA z dnia 16 czerwca 2020 r. w sprawie rozpatrzenia skargi

Uchwała Nr VIIIk/XVIII/247/2020
Rady Miasta Wejherowa

z dnia 16 czerwca 2020 r.

w sprawie rozpatrzenia skargi

Na podstawie art.18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2020 roku poz.713) w związku z art. 229 pkt.3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2020 roku poz.256, z późn. zmianami) ? po rozpatrzeniu skargi J.D. z dnia 8 kwietnia 2020 roku ( wpł. dnia 14.04.2020 roku) na niektóre przepisy Aktu założycielskiego spółki komunalnej tj. Wejherowskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego, Spółki z o.o. z siedzibą w Wejherowie,

Rada Miasta Wejherowa
uchwala, co następuje:

§ 1. Po rozpatrzeniu skargi J.D. z dnia 8 kwietnia 2020 roku na niektóre przepisy Aktu założycielskiego spółki komunalnej tj. Wejherowskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego, Spółki z o.o. z siedzibą w Wejherowie -  Rada Miasta Wejherowa uznaje skargę  za bezzasadną z przyczyn określonych w uzasadnieniu, stanowiącym załącznik do uchwały.

§ 2. Zobowiązuje się Przewodniczącego Rady Miasta Wejherowa do powiadomienia Skarżącego o sposobie załatwienia skargi poprzez przesłanie odpisu uchwały wraz z załącznikiem.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Załącznik do uchwały Nr VIIIk/XVIII/247/2020
Rady Miasta Wejherowa
z dnia 16 czerwca 2020 r.

Uzasadnienie

W dniu 14 kwietnia 2020 roku wpłynęła do Rady Miasta Wejherowa skarga J.D. z dnia 8 kwietnia 2020 roku, reprezentowanej przez profesjonalnego Pełnomocnika z Kancelarii Pierwszej Prawnej w Warszawie, na niektóre przepisy Aktu założycielskiego jednoosobowej spółki Gminy Miasta Wejherowa tj. Wejherowskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. w Wejherowie.

W skardze kwestionuje się legalność dwóch przepisów Aktu założycielskiego Spółki tj. przepisu art. 2 ustęp 2 wskazującego, że Towarzystwo działa na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej oraz przepisu art.6 ustęp 2 punkt 4 stanowiącego, że przedmiotem działalności Towarzystwa może być również sprawowanie na podstawie umów zlecenia zarządu budynkami mieszkalnymi nie stanowiącymi własności Towarzystwa.

Wstępne postępowanie wyjaśniające przeprowadziła w tej sprawie Komisja Skarg, Wniosków i Petycji Rady Miasta, która zapoznała się ze szczegółowymi informacjami dotyczącymi zarzutów skargi udzielonymi przez Prezesa Zarządu Wejherowskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego, Spółki z o.o. z siedzibą w Wejherowie.

W wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego Rada Miasta ustaliła. co następuje:

Celem rozpatrzenia zasadności postawionych w skardze zarzutów Rada Miasta zbadała  podstawy prawne tworzenia i działania towarzystw budownictwa społecznego.

Podstawę prawną działania towarzystw budownictwa społecznego a w tym również Wejherowskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. w Wejherowie stanowi  ustawa z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego  ( t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2195 z późn. zm.).

W myśl art. 23 ust. 1 tejże ustawy  towarzystwa budownictwa społecznego mogą być tworzone w formie:

1) spółek z ograniczoną odpowiedzialnością;

2) spółek akcyjnych;

3) spółdzielni osób prawnych.

Zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy do towarzystwa budownictwa społecznego, zwanego dalej ?towarzystwem?, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych lub ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze, ze zmianami wynikającymi z przepisów niniejszego rozdziału. W związku z powyższym towarzystwa budownictwa społecznego, w tym także WTBS, będące spółką z ograniczoną odpowiedzialnością mogą funkcjonować jedynie w formach wskazanych w powyższej ustawie czyli: spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek akcyjnych lub też spółdzielni osób prawnych.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że w wyroku  z dnia 1 grudnia 2005 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny z siedzibą w Warszawie  (sygn. akt. IV SA/Wa 1553/05) wskazał, iż TBS nie jest także organem administracji publicznej w rozumieniu KPA.

Art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego stanowi, że przedmiotem działania towarzystwa jest budowanie domów mieszkalnych  i ich eksploatacja na zasadach najmu.

Natomiast zgodnie z art. 27 ust. 2 ww. ustawy Towarzystwo może również:

1) nabywać lokale mieszkalne i budynki mieszkalne oraz niemieszkalne, w celu rozbudowy, nadbudowy i przebudowy, w wyniku której powstaną lokale mieszkalne;

2) przeprowadzać remonty i modernizację obiektów przeznaczonych na zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych na zasadach najmu;

3) wynajmować lokale użytkowe znajdujące się w budynkach towarzystwa;

4) sprawować na podstawie umów zlecenia zarząd nieruchomościami mieszkalnymi i niemieszkalnymi niestanowiącymi jego własności;

4a) sprawować zarząd nieruchomościami wspólnymi stanowiącymi w ułamkowej części jego współwłasność;

5) prowadzić inną działalność związaną z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą, w tym budować lub nabywać budynki w celu sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 27 ustawy podstawową formą działania Towarzystwa, jak ma to miejsce w przypadku WTBS Sp. z o.o., jest budowanie domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadach najmu. Ponadto ustawa zawiera zamknięty katalog czynności, którymi może zajmować się także Towarzystwo. Wśród tych czynności wprost wymienia się sprawowanie na podstawie umów zlecenia zarządu nieruchomościami mieszkalnymi i niemieszkalnymi niestanowiącymi jego własności. Ponadto wskazać należy, iż Towarzystwo może także prowadzić inną działalność związaną z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą, w tym budować lub nabywać budynki w celu sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

W związku z powyższym z ww. ustawy wprost wynika uprawnienie Towarzystwa do  sprawowania na podstawie umów zlecenia zarządu nieruchomościami mieszkalnymi jak i niemieszkalnymi niestanowiącymi jego własności.

?(...)Jak wynika z powyższego katalogu możliwości, towarzystwa budownictwa społecznego mogą prowadzić działalność związaną z gospodarką mieszkaniową, ale też o charakterze komercyjnym.(...)?  Zygmunt Jerzmanowski ?Vademecum wójta, burmistrza, prezydenta?  2018, wyd. 1, Legalis.

Zgodnie z art. 6 Aktu założycielskiego WTBS z Sp. z o.o. w Wejherowie podjętego  aktem notarialnym Rep. A-6526/1997/Az dnia 6 czerwca 1997 roku (z późniejszymi zmianami)  przedmiotem działalności Towarzystwa jest budowanie domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadzie najmu. Jednocześnie zgodnie z art. 6 ust. 2. Towarzystwo może również:

2.1. nabywać budynki mieszkalne,

2.2. przeprowadzać remonty i modernizacje obiektów przeznaczonych na       zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na zasadzie najmu,

2.3. wynajmować lokale użytkowe znajdujące się w budynkach Towarzystwa,

2.4. sprawować, na podstawie umów zlecenia, zarząd budynkami mieszkalnymi nie stanowiącymi własność Towarzystwa.

W związku z powyższym, także z Aktu założycielskiego Spółki wprost wynika uprawnienie Towarzystwa do  sprawowania na podstawie umów zlecenia zarządu nieruchomościami mieszkalnymi niestanowiącymi jego własności.

Zgodnie z art. 33 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego w sprawach nieuregulowanych w rozdziale 4 ustawy (rozdział 4. Towarzystwa budownictwa społecznego) stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz przepisy Kodeksu cywilnego o najmie.

W związku z powyższym ustawodawca wprost wskazał w jakim zakresie do działania Towarzystwa stosuje się odpowiednio przepisy innych, wprost wymienionych ustaw: ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz przepisy Kodeksu cywilnego o najmie. Jednak podkreślić należy, iż stosuje się je jedynie w zakresie nieuregulowanym w ustawie.

W związku  powyższym, nie można wnioskować, iż do działalności Towarzystwa stosuje się wszystkie dowolnie wybrane ustawy.

Nie można także przyjmować, iż  inne ustawy zawierające odmienne regulacje, w zakresie uregulowanym w ustawie o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego wyłączają jej stosowanie.

Zgodnie z art. 24  ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego Towarzystwo prowadzi działalność na obszarze określonym w umowie lub statucie towarzystwa.

Zgodnie z art. 2 Aktu założycielskiego WTBS z Sp z o.o. w Wejherowie podjętym  aktem notarialnym Rep. A-6526/1997/Az dnia 6 czerwca 1997 roku (z późniejszymi zmianami) Towarzystwo działa na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym zarówno z przepisów ustawy jak i zapisów aktu założycielskiego Spółki wynika, iż obszar na jakim ma prawo działać Towarzystwo nie jest ograniczony do terenu Gminy Miasta Wejherowa.

Zgodnie z art. 10 ust. 1, ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 712) poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

1) istnieją niezaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym;

2) występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.

Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich również wówczas, jeżeli zbycie składnika mienia komunalnego mogącego stanowić wkład niepieniężny gminy do spółki albo też rozporządzenie nim w inny sposób spowoduje dla gminy poważną stratę majątkową.

Jednakże zgodnie z art.10 ust. 3 ww. ustawy ograniczenia dotyczące tworzenia spółek prawa handlowego i przystępowania przez gminę do nich, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mają zastosowania do posiadania przez gminę akcji lub udziałów spółek zajmujących się czynnościami bankowymi, ubezpieczeniowymi oraz działalnością doradczą, promocyjną, edukacyjną i wydawniczą na rzecz samorządu terytorialnego, a także innych spółek ważnych dla rozwoju gminy, w tym prowadzących działalność w zakresie budownictwa mieszkaniowego na wynajem, w tym również związanych z uprawnieniem do nabycia przez najemcę własności lokalu w przyszłości, oraz klubów sportowych działających w formie spółki kapitałowej.

Naczelny Sąd Administracyjny  w wyroku z dnia 7 października 2003 r. (sygn. akt. II SA/Lu 1115/03) odnosząc się do brzmienia art. 10 ust. 3 ustawy o  gospodarce komunalnej wskazał, iż na gruncie tego przepisu należy przyjąć, że gmina może, poza sferą użyteczności publicznej, przystępować lub tworzyć spółki, których przedmiotem działania są wymienione w tym przepisie czynności (bankowe, ubezpieczeniowe, działalność doradcza, promocyjna, edukacyjna, wydawnicza na rzecz samorządu terytorialnego) albo przystępować lub tworzyć inne spółki ważne dla rozwoju gminy.

Zgodnie z art. 5 Aktu założycielskiego Towarzystwa zadaniem Towarzystwa jest rozszerzenie możliwości zaspokajania potrzeb mieszkaniowych rodzin, których nie stać  na budowę lub kupno własnego mieszkania poprzez budowę dla nich mieszkań na wynajem o umiarkowanych czynszach. W działalności tej Towarzystwo będzie miało w miarę swych możliwości na względzie również sytuację społeczną i finansową rodzin ubiegających się o mieszkanie w zasobach Towarzystwa. Zadaniem Towarzystwa jest również ułatwienie mobilności rodzinom poszukującym pracy. To zadanie Towarzystwo realizuje w uzgodnieniu z Gminą na terenie której prowadzi działalność.

W związku z powyższym, jak wynika z powyższych przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej oraz wydanego na jej podstawie Aktu założycielskiego, Towarzystwo zostało powołane zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce komunalnej, w celu  zaspokajania potrzeb wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym w postaci potrzeb   mieszkaniowych rodzin, których nie stać  na budowę lub kupno własnego mieszkania oraz  ułatwienie mobilności rodzinom poszukującym pracy co przyczynia się do zmniejszenia się bezrobocia.

Ponadto z art. 10 ust. 3 ww. ustawy wynika, iż Towarzystwo jest ważną spółką dla rozwoju gminy ponieważ prowadzi działalność w zakresie budownictwa mieszkaniowego na wynajem. 

Ponadto należy zwrócić uwagę, iż 15 sierpnia 2019 roku (zmiana Dz.U. z 2019 r. poz. 1309) dodano art. 9 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym także gmina oraz inna gminna osoba prawna mogą zarządzać nieruchomościami mieszkalnymi nienależącymi do gminnego zasobu nieruchomości w formach określonych w ustawie z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 2019 r. poz. 712). 

W związku z powyższym, stanowisko pełnomocnika Skarżącej dotyczące naruszenia przez Towarzystwo  art. 6 ust. 1, art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym oraz art. 1 ust. 2 ustawy o gospodarce komunalnej jest nieuprawnione.

W związku z powyższym przepisy ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, ustawy o samorządzie gminnym jak i ustawy o gospodarce komunalnej nie wprowadzają dla Wejherowskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. w Wejherowie  ograniczeń w zakresie dokonywania czynności zarządzania nieruchomościami niestanowiącymi jego własności.

Z przedstawionego wyżej stanu faktycznego wynika, że działalność Wejherowskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego, Spółki z o.o. z siedzibą w Wejherowie jest zgodna z obowiązującym prawem i Aktem założycielskim Spółki.

Reasumując - Rada Miasta uważa przedmiotową skargę za bezzasadną.

Pouczenie:

W przypadku gdy skarga w wyniku jej rozpatrzenia, została uznana za bezzasadną i jej bezzasadność wykazano w odpowiedzi na skargę, a skarżący ponowił skargę bez wskazania nowych okoliczności ? organ właściwy do jej rozpatrzenia może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko z odpowiednią adnotacją w aktach sprawy ? bez powiadamiania skarżącego (art. 239§1 Kpa).