Uchwała Nr VIk/XLIX/581/2014 Rady Miasta Wejherowa z dnia 28 października 2014 r. w sprawie przyjęcia Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie

Uchwała Nr VIk/XLIX/581/2014
Rady Miasta Wejherowa

z dnia 28 października 2014 r.

w sprawie przyjęcia Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie

 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) oraz art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) 

 Rada Miasta Wejherowa
uchwala, co następuje:

§ 1.   W celu realizacji działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie przyjmuje się „Miejski Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2015-2020” w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały.

§ 2.   Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Wejherowa.

§ 3.   Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega obwieszczeniu na tablicy ogłoszeń Urzędu Miejskiego w Wejherowie.

 

 

Przewodniczący Rady Miasta Wejherowa Leszek Glaza

 

 

 Załącznik do uchwały Nr VIk/XLIX/581/2014
Rady Miasta Wejherowa
z dnia 28 października 2014 r.

MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2015 - 2020
WSTĘP

 Przemocą w rodzinie określane jest „każde zachowanie skierowane wobec osoby bliskiej, którego celem jest utrzymanie nad nią kontroli i władzy”. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) definiuje przemoc w rodzinie jako jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. 

 Rodzina jest najważniejszym środowiskiem w życiu człowieka, kształtującym osobowość, system wartości, poglądy i styl życia. Ważną rolę w prawidłowo funkcjonującej rodzinie odgrywają wzajemne relacje pomiędzy rodzicami, oparte na miłości i zrozumieniu. W przypadku dezorganizacji rodzina nie jest w stanie realizować podstawowych zadań, role wewnątrzrodzinne ulegają zaburzeniu, łamane są reguły, a zachowania poszczególnych członków rodziny stają się coraz bardziej niezgodne z normami prawnymi i moralnymi oraz oczekiwaniami społecznymi. Przemoc domowa może być zarówno skutkiem, jak i przyczyną dysfunkcji w rodzinie. Należy ją zaklasyfikować do kategorii zachowań negatywnych o dużej szkodliwości społecznej. Prowadzi do poważnych naruszeń norm moralnych i prawnych, tragicznych skutków psychologicznych, a w skrajnych przypadkach do poważnych okaleczeń czy zabójstw. 

 Wokół przemocy narosło wiele mitów. Jednym z nich jest przekonanie, że jest to zjawisko marginalne, występujące wyłącznie w patologicznych środowiskach. Tymczasem przemoc w rodzinie jest zjawiskiem powszechnym i stanowi poważny problem społeczny.

 Przemoc ze strony najbliższej osoby jest doświadczeniem traumatycznym, okaleczającym psychikę. Przemoc w rodzinie przybiera różne formy: od przemocy fizycznej, przez przemoc psychiczną i seksualną, po przemoc ekonomiczną. Przemoc w rodzinie rzadko jest incydentem jednorazowym. Zazwyczaj ma ona charakter długotrwały i cykliczny. 

 Rodzaje przemocy: 

 1. Przemoc fizyczna – jej celem jest zadanie ofierze bólu fizycznego, uszkodzenie jej ciała, pogorszenie jej zdrowia lub pozbawienie ją życia. 

 2. Przemoc seksualna – to zachowanie zmuszające ofiarę do podjęcia niechcianych zachowań seksualnych lub zdeprecjonowania jej seksualności. 

 3. Przemoc psychiczna – to zachowanie, którego celem jest umniejszanie poczucia własnej wartości ofiary, wzbudzanie w niej strachu. 

 4. Przemoc ekonomiczna – to każde zachowanie, którego celem jest ekonomiczne uzależnienie ofiary od sprawcy. 

 5. Zaniedbanie – to ciągłe niezaspakajanie podstawowych potrzeb fizycznych i emocjonalnych. 

 Przemoc jest przestępstwem. W zależności od tego, czy przemoc ma charakter jednorazowy, czy się powtarza, jest ścigana z różnych artykułów Kodeksu karnego. Jeżeli przemoc ma charakter ciągły, zostanie zakwalifikowana jako przestępstwo znęcania się nad rodziną z art. 207 Kodeksu karnego (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zm), który stanowi: 

 „§1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny i fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. 

 §2. Jeżeli czyn określony w §1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat. 

 §3. Jeżeli następstwem czynu określonego w §1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 2 do 12 lat”. 

 Przemoc w rodzinie ma tragiczne konsekwencje. Prowadzi nie tylko do uszkodzeń ciała ofiary, ale także do zaburzeń emocjonalnych oraz zaburzeń w sposobie, w jaki postrzega ona sama siebie, sprawcę oraz innych ludzi. Narastanie zjawiska przemocy w rodzinie wymaga niezwłocznego podjęcia działań zawartych w niniejszym Programie. 

 Skuteczne przeciwdziałanie przemocy w rodzinie wymaga współpracy wielu służb. Wdrożenie w życie Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie jest gwarancją zintegrowanych działań profilaktycznych, interwencyjnych i pomocowych w tym zakresie.

 Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Miasta Wejherowa ma charakter długofalowy. Działania Programu obejmują lata 2015–2020. W miarę potrzeb i sytuacji społecznej zadania Programu mogą ulegać zmianom i udoskonaleniom. 

 I. Analiza problemów społecznych na terenie Miasta Wejherowa

 W celu właściwego zaplanowania podejmowanych działań niezbędne jest dokonanie analizy problemów społecznych z uwzględnieniem problemu przemocy w rodzinie. 

 W 2013 roku Grupy Robocze Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie prowadziły łącznie 242 „Niebieskie Karty”, w tym 79 założonych w 2011 i 2012 roku oraz 163 w 2013 roku.

 Tabela nr 1 Niebieskie Karty prowadzone w 2013 roku.

Lp.	Podmiot zakładający Niebieska Kartę	Liczba prowadzonych Niebieskich Kart z 2011 i 2012 roku	Liczba prowadzonych Niebieskich Kart z 2013 roku
1.	Komenda Powiatowa Policji	38	128
2.	Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej	22	19
3.	Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie	13	7
4.	Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej	1	1
5.	Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych	-	1
6.	Szkoły	4	-
7.	Ośrodek Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych	1	-
8.	Inne Zespoły Interdyscyplinarne	-	7

 Najczęściej akty przemocy występowały w związkach małżeńskich. Przemocy doświadczały zarówno żony jak i dzieci. Sprawcami przemocy byli głównie mężczyźni. Odnotowano również przemoc dorosłych dzieci wobec swoich rodziców.

Główną przyczyną występowania przemocy w rodzinie w dalszym ciągu jest nadmierne spożywanie alkoholu – głównie przez sprawców przemocy. Najczęściej odnotowywano przemoc fizyczną i psychiczną. Często przemoc w rodzinie przyjmowała inne formy np. zastraszanie, kontrolowanie, ograniczanie środków finansowych. Przemoc wobec dzieci to głównie przemoc psychiczna i fizyczna.

 W ramach interwencji kryzysowej dla ofiar przemocy, udzielono wsparcia łącznie 113 rodzinom z czego w 79 rodzinach udzielono pomocy dzieciom.

 Z informacji Komendanta Powiatowego Policji w Wejherowie wynika, że na terenie miasta odnotowano np. w 2013 r. 967 interwencji domowych, w wyniku których zastosowano procedurę Niebieskiej Karty w 128 przypadkach.

 Trudno jest w sposób jednoznaczny określić wielkość zjawiska przemocy na terenie miasta w związku z występowaniem przemocy ukrytej, czyli toczącej się w rodzinie czy w szkole, ale nieujętej w statystykach z powodu braku wiedzy na temat jej występowania. 

 II. Cele programu

 1. Zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie na terenie Miasta Wejherowa. 

 2. Zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie. 

 3. Zwiększenie pomocy i ochrony ofiar przemocy w rodzinie. 

 Cele ogólne będą realizowane przez: 

 - budowanie lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy, 

 - diagnozowanie zjawiska przemocy na terenie Miasta Wejherowa, 

 - podnoszenie kompetencji służb i instytucji w zakresie przemocy w rodzinie, 

 - udzielanie pomocy ofiarom przemocy w rodzinie, 

 - oddziaływanie na sprawców przemocy w rodzinie. 

 III. Założenia Programu

 1. Uwrażliwienie społeczności lokalnej na problem przemocy w rodzinie. 

 2. Promowanie modelu rodziny wolnego od przemocy. 

 3. Edukacja dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie przemocy w rodzinie. 

 4. Działania interdyscyplinarne w zakresie przeciwdziałania przemocy. 

 IV. Program jest spójny z Programami

 1. Krajowym Programem Przeciwdziałania Przemocy. 

 2. Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych w Mieście Wejherowo na lata 2013-2020.

 3. Gminnym Programem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2014. 

 Program będzie realizowany w oparciu o następujące akty prawne: 

 - ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.), 

 - ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 182 z późn. zm.), 

 - ustawę z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity Dz. U z 2012 r., poz. 1356, ze zm.).

 V. Zasoby Miasta Wejherowa w zakresie realizacji Programu

 1. Zasoby ludzkie – specjaliści z różnych dziedzin. 

 2. Zasoby instytucjonalne – instytucje i organizacje zajmujące się problemem przemocy w rodzinie oraz instytucje i organizacje pełniące funkcję wspierającą: 

 - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, 

 - Komenda Powiatowa Policji, 

 - Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,

 - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,

 - placówki oświatowo-wychowawcze, 

 - Zakłady Opieki Zdrowotnej, 

 - organizacje pozarządowe, 

 - parafie.

  

 VI. Czynniki gwarantujące właściwą realizację Programu

 1. Poparcie działań i współpraca z samorządem gminnym. 

 2. Dobra znajomość środowiska przez pracowników socjalnych. 

 3. Dobra współpraca służb i instytucji na terenie miasta oraz poza nim. 

 4. Otwartość i chęć współpracy specjalistów. 

 5. Silne więzi rodzinne. 

 6. Chęć zmiany i wyjścia z kryzysu.

 VII. Zagrożenia w realizacji zadań

 1. Stereotypy panujące w środowisku na temat przemocy w rodzinie. 

 2. Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych. 

 3. Brak współpracy rodziny w zakresie przezwyciężania kryzysów. 

 4. Problem uzależnienia od alkoholu w rodzinach. 

 5. Ubóstwo. 

 6. Zbyt mała współpraca interdyscyplinarna. 

 7. Brak motywacji ekonomicznej dla członków zespołu interdyscyplinarnego.

 VIII. Realizacja celów Programu

 Cel 1 

 Zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie na terenie Miasta Wejherowa 

 Działania: 

 1.  Współpraca w ramach zespołu  interdyscyplinarnego: 

 - diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie, 

 - opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach, 

 - rozpowszechnianie informacji o instytucjach oraz możliwościach udzielania pomocy w środowisku lokalnym, 

 - monitorowanie sytuacji rodzin dotkniętych przemocą, 

 - dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań, 

 - podejmowanie działań prewencyjnych w środowiskach zagrożonych przemocą, 

 - inicjowanie interwencji w środowiskach dotkniętych przemocą, 

 - udział w działaniach edukacyjno-informacyjnych. 

 Podmioty realizujące działanie: 

 1) Pracownicy socjalni.

 2) Przedstawiciele oświaty.

 3) Przedstawiciele policji. 

 4) Kuratorzy sądowi. 

 5) Przedstawiciele Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 

 6) Przedstawiciele ochrony zdrowia. 

 7) Przedstawiciele organizacji pozarządowych. 

 8) Inne podmioty w zależności od zasobów. 

 2. Edukacja dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie przemocy: 

 - propagowanie skutecznych sposobów powstrzymywania przemocy, 

 - obalanie mitów na temat przemocy, 

 - szkolenia na temat przemocy, 

 - prowadzenie kampanii, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży, w zakresie ograniczenia oglądania przemocy w środkach  masowego przekazu, grach komputerowych, 

 - wspieranie różnych form spędzania wolnego czasu promujących zachowania nieagresywne, 

 - organizowanie spotkań edukacyjnych dla mieszkańców, 

 - dystrybucja ulotek i informacji na temat przemocy i jej skutków,

 - organizowanie konkurów, np. plastycznych, wśród dzieci i młodzieży w zakresie zapobiegania przemocy. 

 Podmioty realizujące działanie: 

 1) Placówki oświatowo-wychowawcze. 

 2) Świetlice Środowiskowe. 

 3) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. 

 4) Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 

 5) Miejski Zespół Interdyscyplinarny. 

 6) Inne podmioty w zależności od zasobów. 

 Cel 2 
Zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych wobec osób stosujących przemoc w  rodzinie 
Działania:

 1. Izolowanie sprawców od ofiar. 

 2. Udzielanie informacji sprawcom przemocy na temat programów korekcyjno-edukacyjnych. 

 3. Przeprowadzanie rozmów z osobami nadużywającymi alkoholu, stosującymi przemoc. 

 4. Kierowanie wniosków do Sądu Rejonowego w Wejherowie o obowiązek podjęcia leczenia odwykowego w związku z nadużywaniem alkoholu. 

 Podmioty realizujące działanie: 

 1) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. 

 2) Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 

 3) Miejski Zespół Interdyscyplinarny. 

 4) Inne podmioty w zależności od zasobów.

 Cel 3 
Zwiększenie pomocy i ochrony ofiar przemocy w rodzinie 
Działania:

 1. Utworzenie punktu informacyjnego: 

 - udzielanie informacji dotyczącej bezpiecznego schronienia osobom dotkniętym przemocą w ośrodkach   interwencji kryzysowej i w specjalistycznych ośrodkach wsparcia, 

 - udzielanie informacji na temat pozyskania zaświadczenia lekarskiego, 

 - udzielanie informacji na temat praw osób będących ofiarami przemocy, 

 - udzielanie informacji sprawcom przemocy na temat programów korekcyjno-edukacyjnych, 

 - rozpowszechnianie telefonu zaufania „Niebieska Linia”, „Pomarańczowa Linia”. 

 Podmiot realizujący działanie – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. 

 2. Prowadzenie działań interwencyjnych w zakresie przeciwdziałania przemocy: 

 - podejmowanie działań interwencyjnych w oparciu o procedurę „Niebieskiej Karty”, 

 - przekazywanie informacji o podejmowanych działaniach przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego. 

 Podmioty realizujące działanie: 

 1) Policja. 

 2) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. 

 3) Ośrodek Interwencji Kryzysowej. 

 4) Miejski Zespół Interdyscyplinarny. 

 5) Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 

 6) Przedstawiciele oświaty. 

 7) Przedstawiciele ochrony zdrowia. 

 3. Zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia. 

    Podmioty realizujące działanie: 

 1) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. 

 2) Policja. 

 3) Miejski Zespól Interdyscyplinarny.

 IX. Monitorowanie 

 Monitorowanie realizacji Programu odbywać się będzie w oparciu o sprawozdawczość podmiotów zaangażowanych w jego realizację. Sprawozdania z realizacji Programu podmioty składają do dnia 31 stycznia każdego roku do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. 

X. Sprawozdawczość 

 Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Wejherowie do dnia 31 marca każdego roku przedłoży Radzie Miasta sprawozdanie z realizacji Programu. 

XI. Finansowanie Programu 

 Program będzie finansowany ze środków budżetu Miasta Wejherowa, dotacji oraz ze środków pozabudżetowych pozyskanych z innych źródeł. 

 

 

Przewodniczący Rady Miasta Wejherowa Leszek Glaza